Hoofdvorm
De klassieke structuur van het eerste deel van een sonate of symfonie. Na (soms) een langzame inleiding begint de "
Expositie", waarin twee (contrasterende) thema's ten gehore worden gebracht.
Thema 1 staat in de hoofdtoonsoort, de tonica, thema 2 doorgaans in de dominant- of paralleltoonsoort. In de "
Doorwerking" wordt thematisch materiaal uit de
expositie verwerkt; de
componist kan hier vaak zijn vaardigheden op harmonisch gebied ten toon spreiden. De "Reprise" tenslotte bevat weer de twee thema's uit de
expositie, maar nu alletwee in de hoofdtoonsoort. Een "
Coda" sluit het eerste deel af. Van dit basisschema wordt door grote componisten natuurlijk geregeld afgeweken.
oorspronkelijk de vorm van het eerste deel van de drie- of vierdelige klassieke sonate. Het grondthema luidt: expositie met thema a in de hoofdtoonsoort, overgant en thema b in de dominant of paralleltoonsoort, slot; doorwerking: een vrije verwerking van de motieven uit de expositie in verwante en verwijderde toonsoorten; re-expositie: met thema a en thema b in de hoofdtoonsoort, slot en soms nog een nieuwe afsluiting, coda die sinds Beethoven tot een nieuwe doorwerking kan uitgroeien.
zie sonatevorm
Pageviews vandaag: 130.
